تبارشناسی چیست و چه اهمیتی در تحقیق دارد؟
تبارشناسی چیست و چه اهمیتی در تحقیق دارد؟[1]
چیستی و اهمیت تبارشناسی
با توجه به تفاوت علوم در روش مطالعۀ موضوعات و حل مسئله و چندتباری بودن برخی از موضوعات و مسائل، شناسایی تعلق یک مسئله به رشته یا رشتههای علمی معین، بسیار حائز اهمیت است.
هر علم یا رشتۀ علمی [2]، عبارت است از مجموعۀ مسائلی که گرد یک محور مخصوص دور میزنند و دارای نظم و انضباط درونی هستند. تبارشناسی مسئله یعنی تعیین جغرافیای علمی یک تحقیق و این که مشخص کنیم این مسئله، به کدام رشتۀ علمی (کدام مجموعه از مسائل) تعلق دارد؟
تبارشناسی مسئله روشن میکند که آیا دانش[3]، نگرش[4] ، مهارت[5] و توانایی[6] علمی لازم را برای حل آن مسئله داریم یا نه؟ با تبارشناسی مسئله، بر فعالیت جمعی محققان و تاریخ حل مسئلۀ مورد نظر در آن علم، واقف میشویم و به این ترتیب، میزان اولویت و نوآوری تحقیق خود را تشخیص میدهیم و در صورت تصمیم قطعی به حل آن مسئله، از دستاوردهای محققان دیگر بهره میبریم. همچنین محل دسترسی به راه حلهای پیشنهادی دیگران و پژوهشهای آنها را مییابیم. همچنین با تعیین تعلق مسئله یک رشتۀ علمی معین، چارچوب نظری، قواعد، روشها و ابزارهای منضبط حل آن را از آن علم به دست میآوریم و به کار میبریم.