در نظریه‌های متعدد مربوط به خواندن،دیدگاه‌های متفاوتی دربارۀ این مهارت و تأثیر آن در درک مطلب و نیز در رشد فکری، در نحوۀ زندگی او و برخورد او با مسائل روزمره اختیار شده است. تصمیم‌گیری درست از مهارت‌های تفکر انتقادی است به شرط آنکه براساس دلایل و شواهد کافی باشد. کار گروهی و تبادل‌نظر-هرگاه همۀ افراد گروهی کوچک که دارای ارزش‌ها و معیارهای مشخصی هستند اهداف همسویی داشته باشند،به نظر جمع احترام بگذارند و در وجود مشکلی معین هم‌نظرباشند، ارائۀ دلایل و شواهد در بحث‌های گروهی می‌تواند به تصمیم‌گیری درست منجر شود.
کاربرد این عناصر در آموزش خواندن متون و در طرح پرسش‌های مربوط به درک مطلب می‌تواند نقش بسزایی در یادگیری و تفکر انتقادی داشته باشد. معیارهای تفکر انتقادی در طرح پرسش‌های مربوط به درک مطلب به نظر راندال، خواندن انتقادی مستلزم آن است که خواننده پرسش‌های مناسبی دربارۀ مطالب متن مطرح می‌سازد که به تحلیل، فرضیه‌سازی، یا ارزیابی متن و افکار و آراء مندرج در آن منجر شود. در برخی از کتاب‌های فارسی مانند فارسی عمومی پیام نور، در پایان هر متن، پرسش‌هایی مطرح شده است؛ اما این پرسش‌ها به صورتی تهیه نشده است که سطح تفکر انتقادی دانشجویان را بالا برد.
در واقع بسیاری از کتب فارسی در ایران، اعم از دانشگاهی و غیردانشگاهی، قابلیت آن ندارند که برای تعلیم مهارت خواندن و تفکر انتقادی به دانش‌آموزان و دانشجویان اختیار شوند.
