استاد حسینعلی سعدی،درختواره علوم اسلامی

گزیده ویدئویی از سخنان استاد حسینعلی سعدی (رئیس دانشگاه امام صادق) در دومین هم‌اندیشی اصحاب علوم اسلامی با عنوان «جایگاه نیازهای کاربردی در درختواره علوم اسلامی»

همچنین استاد حمید پارسانیا (عضو گروه فلسفه و کلام دانشگاه امام صادق‌ع) در دومین هم اندیشی اصحاب علوم اسلامی  با عنوان «جایگاه نیازهای کاربردی در درختواره علوم اسلامی» به ارایه نظر پرداخته اند برای مشاهده بر روی متن کلیک کنید.

بیان مسئله

• با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، انتظارات از علوم اسلامی برای پاسخگویی به نیازهای حکومت و جامعه اسلامی افزایش یافت.
• این نشست تخصصی با هدف پاسخگویی به دغدغه‌های نهادهای حاکمیتی علم (اعم از حوزه‌های علمیه و وزارت علوم در بخش علوم انسانی) نسبت به مسائل پیش‌روی علوم اسلامی طراحی و اجرا گردیده است.
• سوال اصلی این است که آیا درختواره موجود علوم اسلامی، که برای طراحی رشته‌های تحصیلی به کار رفته است، منطبق با نیازهای کاربردی حکمرانی هست یا خیر؟ و در صورت عدم انطباق، چه باید کرد؟

نیازهای کاربردی از منظر حکمرانی

•  تمرکز اصلی باید بر نیازهای کاربردی از منظر حکمرانی باشد، نه صرفاً نیازهای فردی.
• مسئله حکمرانی یکی از مسائل و نیازهای مهم جمهوری اسلامی است که باید حل شود.

ارزیابی درختواره موجود علوم اسلامی

•  درختوارهٔ کنونی علوم اسلامی اگرچه توصیف‌گر وضعیت موجود بوده و بر اساس آن طراحی گردیده، لیکن از منظر کاربست‌پذیری در عرصهٔ حکمرانی، مستلزم بازاندیشی و بازطراحی می‌باشد.
• ایشان به برخی اشکالات جزئی در طراحی رشته‌ها اشاره می‌کند. به عنوان مثال، وجود رشته‌های فقه اقتصادی و فقه بورس بدون وجود فقه بیمه، در حالی که این حوزه‌های اقتصادی نیازهای مشابهی دارند.

ضرورت بازطراحی درختواره

• برای تبدیل ایده به عینیت و الگو در پاسخگویی به نیازهای کاربردی، ممکن است نیاز به بازطراحی درختواره علوم اسلامی باشد.
• بازطراحی می‌بایست با فرصت کافی انجام پذیرد تا حوزه‌های تداخلی مشخص گردیده و حوزه‌های جدید مورد نیاز تعریف شوند.

مثال در حوزه هنر

• درختوارهٔ طراحی شده برای حوزهٔ هنر، این پرسش را مطرح می‌سازند که آیا شاخه‌های طراحی‌شده بر منطقی همسو با تنهٔ درخت (هندسهٔ اسلامی ادارهٔ کشور و نیازهای مورد تقاضا) استوار گشته‌اند یا یا خیر.
• مهندسی کردن نیازها از منظر حکمرانی، قبل از ابتنای آن بر درختواره موجود یا بازطراحی آن، اولویت دارد.

جمع‌بندی

• اهمیت توجه به نیازهای کاربردی علوم اسلامی، به ویژه از منظر حکمرانی جمهوری اسلامی، تأکید دارد.
•  درختواره موجود علوم اسلامی به تنهایی پاسخگوی این نیازها نیست و احتمالاً نیازمند بازطراحی و بازمهندسی با منطقی متناسب با نیازهای حکمرانی است.
• پیش از طراحی مجدد درختواره، مهندسی و اولویت‌بندی نیازها از منظر حکمرانی ضروری است.
• اشکالاتی جزئی در طراحی رشته‌های موجود نشان می‌دهد که توجه کافی به انسجام و تناظر بین حوزه‌های مختلف علوم اسلامی  صورت نگرفته است.