اطلاعات کلی کتاب
- عنوان: مُوْسُوعَة القَواعِد الفِقْهِيَّة
- مؤلف: محمد صدقي بن احمد بن محمد آل بورنو أبو الحارث الغَزّي
- ناشر: مؤسسة الرسالة، بیروت – لبنان
- چاپ: نخستین چاپ، ۱۴۲۴ هـ – ۲۰۰۳ م
- دسترسی آنلاین: این کتاب در کتابخانه الکترونیکی «المکتبة الشاملة» قابل دسترسی است.
ساختار و محتویات کتاب
مبانی و چارچوب نظری:
این اثر چارچوبی منسجم برای فهم قواعد فقهی اهلسنت ارائه میدهد و ابتدا مفاهیم اساسی مانند منابع استنباط را بررسی میکند.
تقسیمبندی موضوعی:
- فصلهای مقدماتی: شامل مقدمهای بر ضرورت مطالعه قواعد فقهی، تاریخچه پیدایش قواعد و ضرورت شناخت منابع فقهی.
- بخشهای اصلی: که به تفصیل به بررسی اصول مختلف میپردازد؛ از جمله قواعد مربوط به استدلال فقهی، ارتباط بین قواعد و مسائل عملی فقه و نحوه تطبیق قواعد فقهی بر فروع عملی در مذاهب مختلف.
- بخشهای تحلیلی و نقدی: در این قسمتها، دیدگاههای مذاهب چهارگانه اهل سنت نسبت به برخی اصول و قواعد، مورد مقایسه و نقد قرار میگیرد و دلایل و استدلالهای علمی پشت هر دیدگاه بیان میشود.
شیوه نگارش و استدلال:
- استناد به منابع معتبر: نویسنده با استفاده از منابع معتبر کلاسیک و معاصر، شواهد و دلایل گوناگونی را برای اثبات مبانی خود ارائه میکند.
- تحلیل منطقی: قواعد فقهی با استدلال منطقی بررسی شدهاند تا خواننده بتواند این اصول را در استنباط احکام بهکار گیرد.
- نگارش علمی: نگارش کتاب علمی و دقیق بوده، بهگونهای که پژوهشگران، دانشجویان علوم اسلامی و علما میتوانند از آن استفاده و به آن استناد کنند.
ویژگیها و مزایای اثر
- جامعیت بالا:
کتاب با تشریح قواعد فقهی و تحلیل دقیق، ابعاد مختلف فقه و کاربرد آن در مسائل عملی را بررسی میکند. - ارائه نظاممند مباحث:
با تقسیمبندی موضوعی دقیق، خواننده به ترتیب از مباحث مقدماتی به موضوعات پیشرفته هدایت میشود؛ امری که روند یادگیری و درک قواعد فقهی را تسهیل میکند. - استفاده از منابع اصلی:
استناد به منابع معتبر و کلاسیک، اعتبار علمی کتاب را دوچندان میکند و به عنوان یک مرجع قابل استناد در محافل دانشگاهی و علمی به شمار میآید. - نگرش تحلیلی و نقدی:
نقد دیدگاههای مذاهب چهارگانه اهل سنت و تبیین دلایل آنها، ارزش این اثر را افزایش داده و زمینه را برای مباحث آکادمیک و پژوهشهای گسترده فراهم میکند. - ابزار کاربردی برای استنباط احکام:
دانشجویان و پژوهشگران در حوزه فقه اسلامی اهلسنت میتوانند از این کتاب به عنوان یک راهنمای ارزشمند جهت استخراج و استنباط احکام بر مبنای قواعد فقهی بهرهمند شوند.
درباره مؤلف
محمد صدقي بن احمد بن محمد آل بورنو أبو الحارث الغَزّي از علما و پژوهشگران برجسته حوزه قواعد فقهی و فقه مقارن است. ایشان با بهرهگیری از دانش عمیق و استناد به منابع معتبر، توانستهاند در این اثر به تبیین دقیق مبانی فقه اسلامی بپردازند. نگاه علمی و تحلیلهای منسجم وی موجب شده که کتاب «مُوْسُوعَة القَواعِد الفِقْهِيَّة» به عنوان یکی از مراجع ارزشمند در مباحث فقهی اهلسنت شناخته شود.
اهمیت و کاربرد کتاب
- منبع مرجع در مطالعات فقهی:
این کتاب برای دانشجویان، پژوهشگران و حتی علما به عنوان یک مرجع جامع در فهم و تبیین قواعد فقهی کاربرد فراوانی دارد. - ابزار آموزشی:
دانشگاهها و مراکز علوم اسلامی اهلسنت این کتاب را برای تدریس قواعد فقهی استفاده میکنند، زیرا ساختار منسجم و تحلیلهای دقیق آن، یادگیری مفاهیم پیچیده را آسان میکند. - تحقیق و پژوهش:
پژوهشگران فقه و حقوق اسلامی با استناد به این اثر میتوانند مباحث را بررسی، نقد و در تولید دانش جدید نقش ایفا کنند.
جمعبندی
“مُوْسُوعَة القَواعِد الفِقْهِيَّة” یک اثر ارزشمند در حوزه قواعد فقهی است که با بهرهگیری از دیدگاههای کلاسیک و تحلیلهای مدرن، سعی در ارائه چارچوبی منسجم برای فهم عمیق مبانی فقه اسلامی در مذاهب اهلسنت دارد.
این کتاب به دلیل جامعیت، دقت علمی و استناد معتبر، در محافل علمی مورد توجه و بهعنوان مرجعی کاربردی در استنباط احکام شناخته میشود. مطالعه این اثر برای هر فرد علاقهمند به علوم اسلامی، به ویژه در حوزه فقه و قواعد فقهی، ضروری است.
برای دسترسی به دیگر راهیابهای دانش اینجا را بزنید.