مدل آموزشی پنج بعدی – راهکارسازی- ماهیت روش
روش چیست؟
وقتی از كسی سؤال میكنیم كه “چگونه این كار را انجام دادید؟ ” دنبال فهمیدن چه چیزی هستیم؟ یا وقتی به كسی میگوییم : “روش خوبی را انتخاب نكردهای! “، در درون ما چه گذشته است كه به این نتیجه رسیدهایم؟ نظر شما چیست؟
ما با “روشها” زندگی میكنیم. تفاوت زندگیها، خود را در تفاوت روشهای زندگی نشان میدهد. كسانی موفق هستند كه علاوه بر بینش صحیح و واقعی از هستی، دارای روشهای كاربردی نیز باشند. در اهمیت روشها همین یك نكته كافی است كه روشها تبدیل به سلاح رقابت فرهنگها و تمدنها شدهاند.
تعریف روش
مجموعه مرحله به مرحله انجام یك فعالیت كه سبب ایجاد اثری میشود، را روش مینامیم. روش یك خط مشی معقول و منظم برای رسیدن به یك هدف معین است.در مباحث مربوط به نگرش سازی < معرفت شناسی < فهم و مراتب آن < فهم كاربردی، راجع به الگوریتم و الگوریتمسازی گفتگو كردیم. مروری كوتاه بر آن داشته باشیم:
روند حل مسأله (تشخیص نیاز + تشخیص قوانین و امكانات موجود + ایجاد ارتباط بین امكانات و نیازها) كه بهصورت مرحله به مرحله انجام شود، الگوریتم نامیده میشود. الگوریتم، یك روش منطقی برای حل مسائل است. الگوریتم مجموعه دستورالعملهایی است كه اجرای آنها با ترتیب تعیین شده و مرحله به مرحله، منجر به انجام یك كار میشود. ویژگیهای الگوریتم كه سبب ایجاد چنین اثری میشوند عبارتند از: 1. تعداد دستورالعملها مشخص باشد. 2. ابتدا و انتهای دستورالعملها برای انجام دهنده تعریف شده باشد. 3. در فهم و اجرای دستورالعملها تنها یك حالت ممكن باشد و برداشتهای متعدد نشود. 4. هریك از دستورالعملها خود به تنهایی قابل فهم و اجرا باشد.5. ترتیب دستورالعملها ما را به یك هدف مشخص برساند. تعیین دقیق جزئیات و ترتیب مراحل و نحوه به پایان رسیدن فعالیتها مشخصههای یك فعالیت الگوریتمیهستند. الگوریتمها در حقیقت برقراركننده ارتباط بین نیازهای ما و حقایق زندگی هستند.
اگر میخواهیم یك تدریس كاربردی و موفق داشته باشیم
باید بتوانیم برای هر مطلبی از درس یك الگوریتم طراحی كنیم.
در قسمت راهبردهای كلی یك تدریس موفق < پیش نیاز (برنامهریزی)، نیز كیفیت استفاده از الگوریتم سازی و سیستم سازی برای طراحی یك برنامه توضیح داده شد كه عصاره آن به این صورت بود:
روش تفكّر شبكهای را میتوان در چند دستور العمل زیر خلاصه كرد:
1. مشكل و نیاز را پیدا كن.
2. هدف خود را مشخص و اهمیت آن را تعیین كن.
3. هر چیزی كه احتمال دارد با این هدف ارتباط داشته باشد شناسایی كن.
4. كمیت و كیفیت ارتباطات فوق را مشخص كن.
5. مجموعه ارتباطات را با هم ارزیابی كن.
6. بهترین راه را برای ارتباط بین امكانات و نیازها انتخاب كن.
7. راه حل را اجراء كن.
8. نتایج را ارزیابی كن.
9. نقاط ضعف را برطرف نما و دوباره آنرا اجراء كن.
به نظر شما رابطه بین الگوریتمسازی، تفكّر شبكهای و برنامه ریزی با روش چیست؟
در یادداشت بعدی به بررسی انواع روش تدریس میپردازیم.