اگر چه پرورش همۀ ابعاد وجودي متربیان وظیفه نظامهاي تربیتی است، اما ارزیابی برنامههاي درسی نشان میدهد که در نظامهاي آموزشی، صرفاً به بعد عقلانی فراگیران توجه میشود و سایر ابعاد وجودي خصوصاً بعد روحانی و معنوي مورد غفلت قرار میگیرد.
این درحالی است که طبق نظر متخصصان، پرورش جنبههاي معنوي در متربی براي یافتن خویشتن خویش، امري فوري و حیاتی است. برنامه درسی معنوي به معنی پرورش جنبههاي معنوي انسان از طریق فرایند آموزش فقط مرکب از زمینههاي موضوعی نیست، بلکه مبتنی بر زمینههاي نمادي، زمانی و جهانی قابل تامل است. این نوع برنامه درسی خواهان نیل به سطوح عالی آگاهی، معنی دار کردن زندگی و درك رابطه با وجود متعالی و تاثیرگذار بر زندگی است.
هدف اصلی این مقاله، تبیین بعد معنوي انسان و برنامه درسی معنوي و تعیین استلزامات براي انتخاب رویکرد معنوي در تعلیم و تربیت است؛ لذا تلاش شده ضمن بحث از ماهیت معنویت و عوامل آن از دیدگاه صاحب نظران مختلف و نیز تشریح معنویت و نشانگرهاي آن از نظر قران، عناصر الگوي برنامه درسی معنوي به گونهاي تبیین شود که با وضعیت و مبانی دین اسلام سازگار باشد.
