مدل آموزشی پنج بعدی – راهکارسازی- روش – انواع روشهای تدریس – روش تدریس برتر
زمینهسازی روش برتر
یادداشت قبلی، بررسی اجمالی روشهای تدریس بود. باید از بین این روشها آنچه بهترین به نظر میرسد را انتخاب كنیم؛ حتما دقّت داشتید كه بسیاری از این روشها با یكدیگر قابل جمع هستند و میتوان روشهای تلفیقی بسیاری را اجراء كرد.
روش تدریس كارگاهی میتواند جامع همه این روشها باشد و بیشترین انعطاف و عمیقترین تأثیر را در فرآیند یادگیری ایجاد كند. استاد در روش كارگاهی هم باید سخنرانی داشته باشد، هم بنویسد، نكته بگوید، از روی كتاب بخواند، مباحثه كند، تحقیق بدهد، نقد كند و نقد بشود مسأله حل كند و خلاقیت ایجاد نماید.در این قسمت ما به تجزیه و تحلیل روش كارگاهی خواهیم پرداخت و در ضمن آن به نكات اساسی روشهای دیگر نیز اشاره میكنیم.
كلاس درس، یك كارگاه برای آموزش عملی زندگی كردن است.
هر درس از كتاب، یك كارگاه عملی برای جنبهای از جوانب زندگی انسان است. علمآموز در كلاسهای درس باید توانایی زندگی كردن را بهدست آورد. در انتهای یك كلاس موفق، شاگردان به رشد فكری و روحی و مهارتی در یكی از جوانب زندگی ظاهری و باطنی دست مییابند.
منظور از اصطلاح «روش كارگاهی» كه در اینجا به كار میرود، روشی است كه سه روشِ : حل مسأله، تفكّر نقادانه و تفكّر خلاق را دربرداشته باشد.
• روش حل مسأله یعنی روشی كه از طرح یك سؤال و مسأله شروع میشود و علمآموزان توسط استاد برای یافتن پاسخ راهنمایی میشوند.
• روش تفكّر نقادانه یعنی روش تحلیل و ارزیابی از سطوح فهم و ادراك. اصلیترین ابزار در این روش، الگوریتمسازی و بررسی تطبیقی بین نظرات برای كشف نقاط قوت و ضعف آنها است.
• روش تفكّر خلاق یعنی روش نظریهپردازی و بارش فكری (قدرت احتمال پردازی، بررسی تمام احتمالات ممكن و تولید احتمالات جدید)
روش تدریس كارگاهی
دانستیم كه:
1. علمآموزی، ارتقاء دادن روح و متصل كردن آن به لایههای فوقانی هستی است.
2. فهم و ادراك دارای لایههای گوناگونی است كه برای یك زندگی صحیح باید به لایههای كاربرد، تحلیل، قضاوت و شهود دست یافت.
3. یادگیری، احساسی است كه در تبدیل اطلاعات به عمل ایجاد میشود.
4. بهترین محرك برای حركت فرد به سوی علم، قرار گرفتن او در موقعیت نیاز است.
5. سوالات و مسائل نماد نیازها هستند.
6. تفكر انسان در هنگام مقایسه تحریك میشود و رشد میكند.
7. حل مسائل از طریق الگوی تفكّر تحلیلی (الگوریتمسازی) انجام میشود.
8. آموزش محدود به كلاس درس و زمان درس نیست و باید فرد قابلیت توسعه دادن دائم به كمیت و كیفیت اطلاعات خود را بهدست آورد.
9. یك تدریس موفق نیازمند برنامهریزی و مدل سازی است.
با توجه به آنچه آموختید، الگوریتمیبرای یك تدریس موفّق طراحی كنید.
(نقطه شروع، عناصر لازم، ارتباطات موثر، مراحل برقراری ارتباطات، نقطه پایان )
در یادداشت بعدی،الگوریتم روش تدریس کارگاهی را بیان خواهیم کرد.
