آشنائی با رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

سطح سه مدرسی ادبیات عرب، یكی از رشته‌های تربیت مدرس حوزه علمیه است، كه در آن طلاب، ضمن فراگیری مبانی علمی، مهارت‌ها و روش‌های پیشرفته تدریس متون ادبی، توانایی تدریس و تحقیق در زمینه موضوعات مرتبط با رشته فوق را پیدا می‌كنند.

فهرست مطالب

ماده 1. عنوان رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

عنوان رشته، سطح سه مدرسی ادبیات عرب است.

ماده 2. تعریف رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

سطح سه مدرسی ادبیات عرب، یكی از رشته‌های تربیت مدرس حوزه علمیه است، كه در آن طلاب، ضمن فراگیری مبانی علمی، مهارت‌ها و روش‌های پیشرفته تدریس متون ادبی، توانایی تدریس و تحقیق در زمینه موضوعات مرتبط با رشته فوق را پیدا می‌كنند و در پایان، موفق به دریافت دانشنامه سطح سه مدرسی ادبیات عرب و مجوز تدریس آن می‌شوند.

ماده 3.اهداف رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

  1. شناخت مبانی علمی تدریس و مهارت‌های آن؛
  2. ارتقاء توان انتقال و تفهیم دانش‌های حوزوی بر اساس استانداردهای علمی؛
  3. تأمین استاد جهت تدریس دروس ادبیات عرب؛
  4. شناخت منابع، متون و آشنایی با تاریخ و ادوار ادبیات عرب؛
  5. تقویت توان پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با موضوع تدریس؛
  6. تربیت طلاب مستعد جهت شركت در سطوح بالاتر؛
  7. شناخت استدلالی و عمیق مسائل فقهی و اصولی، و آشنایی با روش‌های استنباط فقهی؛
  8. ایجاد توان تتبع و تحقیق در زمینه فقه و اصول؛
  9. ایجاد توان استفاده از منابع فقهی و اصولی.

ماده 4.سیاست‌ها رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

  1. اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب؛
  2. اهتمام به تقویت استقلال فكری و اعتماد به نفس در مسائل علمی و مهارتی؛
  3. اهتمام به تقویت تعبد و تعهد دینی؛
  4. اهتمام به تقویت مبانی نظام اسلامی و ترویج ارزش‌های آن؛
  5. تأكید بر بهره‌گیری از روش‌های كارآمد تدریس و ارزشیابی و استفاده از ابزار كمك آموزشی، ضمن اهتمام به سنت‌های حوزوی؛
  6. تأكید بر پویایی برنامه‌های آموزشی، پژوهشی، مهارتی و توجه به نیازها و مقتضیات روز؛
  7. تأكید بر توانمندسازی طلاب در ارائه تدریس مبتنی بر اصول علمی؛
  8. اهتمام به هماهنگی برنامه‌های تربیت مدرس با برنامه‌های جاری آموزشی در سطوح مختلف حوزه؛
  9. تأكید بر آموزش پژوهش‌محور؛
  10. تأكید بر استفاده از منابع مهم و استاندارد آموزشی؛
  11. تأكید بر شناسایی طلاب مستعد؛
  12. اهتمام به دروس فقه و اصول و نظارت بر آن در كنار دروس گرایشی.
حتما این مطلب را هم بخوانید  آشنائی با رشته امامت اهل بیت ع در مقطع سطح سه

ماده 5.ضرورت رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

  1. تأكید آموزه‌های دینی بر استفاده از اساتید متخصص، متخلق و توانمند؛
  2. رسالت حوزه‌های علمیه در تربیت و تأمین اساتید توانمند و متخلق؛
  3. نیاز طلاب و مدارس علمیه كشور به اساتید متخصص، متخلق و آشنا با مبانی علمی و مهارت‌های تدریس.

تبصره:برای اجرای دوره تربیت مدرس دو طرح وجود دارد:

  1. آموزش مهارت‌های تدریس به فارغ‌التحصیلان رشته‌های تخصصی در دوره‌های كوتاه‌مدت
  2. آموزش دانش تخصصی همراه با مهارت‌های تدریس به فارغ‌التحصیلان سطح دو عمومی در دوره‌های بلندمدت

به دلیل نیاز شدید شهرستان‌ها به اساتید ماهر و كمبود فارغ‌التحصیلان رشته‌های تخصصی و عدم پذیرش اعزام به شهرستان توسط اكثر آنها، در این برنامه راه دوم انتخاب شده است. لازم است پس از گذشت ده سال از اجرای این برنامه با توجه به شرایط تصمیم‌گیری شود.

 ماده 6.نظام آموزشی رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

نظام آموزشی این رشته نیم‌سالی، درسی[2]و حضوری است. طول دوره بدون احتساب پایان‌نامه حداقل شش و حداكثر هشت نیم‌سال است.

ماده 7.شرایط پذیرش رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

  1. احراز صلاحیت‌های عمومی و اخلاقی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب؛
  2. دارا بودن مدرك علمی سطح دو با معدل 16 به بالا؛
  3. قبولی در آزمون ورودی و مصاحبه علمی.

 ماده 8. عناوین و مشخصات كلی دروس رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

ردیفعنوان ساعت­
1دروس عمومی528
2دروس تخصصی1456
جمع كل1984

ماده 9. عناوین و مشخصات تفصیلی دروس رشته مدرسی ادبیات عرب در مقطع سطح سه

دروس عمومی[3]

ردیفعنوان درس ساعتاهداف
1فقه160شناخت استدلالی مسائل مهم فقه طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (از القول فی ماهیةالعیب تا آخر مکاسب)
2اصول320شناخت استدلالی مباحث مهم اصولی طبق برنامه مركز مدیریت در سطح سه (جلد اول کفایةالاصول از ابتدای المقصد الثانی فی النواهی تا پایان جلد دوم)
3روش تحقیق پیشرفته16+ 32نظری عملیکسب مهارت‌های تحقیق و پژوهش درحوزه‌های مرتبط با ادبیات عرب، از طریق آموزش روش‌های تحقیق و كیفیت بهره‌برداری از ابزار و منابع
جمع528 

دروس تخصصی

ردیفعنوان درس ساعتاهداف درس
 ۱صرف تکمیلی 1 و 2 و 396شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم صرف با ارجاع به منابع مهم صرفی، مانند شافیه، شرح نظام، شرح شافیه رضی و علوم العربیه
 ۲فقه اللغه32شناخت اصول و روش‌های فهم لغات و تأثیر علوم ادبی در فهم لغات و آشنایی با معاجم لغت
 ۳نحو تکمیلی1 و 2128شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم نحو، با محوریت نحو وافی و ارجاع به منابع مهم نحوی مانندحاشیه الصبان و شرح المفصل ابن یعیش
 ۴نحو تکمیلی 364شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی باب اول مغنی اللبیب (مفردات)
 ۵متون صرف و نحو64تقویت توان استفاده از متون اصیل و مهم صرف و نحو با خواندن بخش‌هایی از شرح شافیه، شرح كافیة رضی، خصائص ابن جنی، شرح التسهیل، شرح التصریح، و حاشیه سید علی خان کبیر، حاشیه ابوطالب و شرح الجمل زجاجی
 ۶تجزیه و تركیب پیشرفته 1 تا 696+96 عملیشناخت قواعد كلی تجزیه و تركیب و تبیین رابطه و تعامل آن با صرف و نحو، و افزایش توان تطبیق قواعد صرف و نحو به منظور فهم دقیق متون، با تأكید بر آیات و روایات دارای وجوه متعدد و اشعار عربی به ویژه اشعار منسوب به امام علی علیه السلام
 ۷متون درسی نحو64بررسی و حل فرازهای پیچیده متون رسمی نحو، مانند:صمدیه، سیوطی و …
 ۸بلاغت تکمیلی 1 و 264شناخت تكمیلی و تسلط بر مباحث مهم و نكات تخصصی علم معانی، بیان و بدیع با ارجاع به منابع مهم بلاغی، مانند مطول، شروح التلخیص و البلاغه الواضحه
 ۹بلاغت كاربردی32+16نظری عملیافزایش توان تطبیق قواعد معانی و بیان به منظور فهم دقیق متون، با تأكید بر قرآن و    نهج البلاغه و متون ادبی اصیل
 ۱۰تاریخ ادبیات عرب32آشنایی با تطور تاریخی ادبیات عرب و مكاتب و منابع آن، با تأكید بر عناصر دخیل در ادبیات قرآن از عصر جاهلی تا دوران معاصر
 ۱۱منبع‌شناسی16معرفی توصیفی و تحلیلی منابع و كتب مهم صرف، نحو و بلاغت و برنامه‌های نرم‌افزاری ادبیات عرب
 ۱۲اصول و فنون ترجمه32+32عملیآشنایی با اصول، قواعد و روش‌های ترجمه متون عربی به فارسی، همراه با كار عملی
 ۱۳متون ادبی جدید 1 و 264آشنایی با ساختارها و لغات متون ادبی به زبان عربی معاصر، به منظور كسب توان بهره‌گیری از آنها
 ۱۴فنون و روش تدریس 1 و 264+ 32 نظری عملیشناخت روش‌ها و فنون تدریس و چگونگی طراحی، اجرا و ارزیابی یك درس، متناسب با گرایش مرتبط، به صورت كارگاهی
۱۵اخلاق مدرسی32شناخت آموزه‌های قرآنی و روایی در زمینه آداب و رفتار مشترك و مختص معلم و متعلم
۱۶سنجش و ارزشیابی16+ 8نظری عملیآشنایی با اصول، قواعد، روش‌ها و مراحل سنجش و اندازه‌گیری یادگیری متعلمان به صورت كارگاهی
 ۱۷تكنولوژی آموزشی16+ 8نظری عملیآشنایی با روش‌های طراحی و اجرای فرآیند یادگیری عمیق، مؤثر و پایدار با بهره‌گیری از مواد، وسائل و تجهیزات آموزشی به صورت كارگاهی
 ۱۸كاروزی تدریس32+32 عملیبه كاربستن آموخته‌های نظریدر باب روش و فنون تدریس، توسط طلبهاز طریق تدریسموضوعات مرتبط با گرایش
 ۱۹اصول و فنون مشاوره وراهنمایی32+16 نظری عملیآشنایی با دیدگاه‌های مختلف در باب مبانی، اصول، فنون و روش‌هایمشاوره و راهنمایی آموزشی
 ۲۰روان‌شناسی عمومی48شناخت مسائل مربوط به روان انسان و توصیف و تبیین علل رفتارهای او، ضمن آشنایی با مباحثی مانند: دستگاه عصبی، انگیزش و هیجان، ادراک حسی، یادگیری، هوش، حافظه، رشد، شخصیت، سازگاری و اختلالات رفتاری
 ۲۱پایان‌نامه192عملیارائه پژوهشی جامع در موضوعات مرتبط با رشته، با تأكید بر مهارت‌ها، همراه با نقد، بررسی و تتبع كافی
جمع1456 

[1]. این مصوبه قبلاً به عنوان مصوبه 800  در جلسه 14 کمیته بررسی و تصویب رشته‌ها، (دوره پنجم)، مورخ 22/6/90 به تصویب رسیده بود، که پس از اصلاح مطابق تصمیم جلسه 81 شورای عالی حوزه‌های علمیه (دوره ششم)، به مصوبه 927 تغییر یافت.

حتما این مطلب را هم بخوانید  سیر مطالعات ضروری طلبه کارآمد و روزآمد

[2]. در این نظام، هر درس به صورت مستقل ارزیابی می‌شود و قبولی یا رد در یک درس، تأثیری در قبولی یا رد دروس دیگر ندارد.

[3]. از آنجا که درس “فنون و روش تدریس” در دروس تخصصی این رشته ارائه می‌شود، درس “روش تدریس” از دروس عمومی این رشته حذف شده است.   

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *