هدف این پژوهش، تأثیر شیوه تدریس پژوهش‌محور بر تفکر نقادانه دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه آزاد واحد ساری است. این پژوهش از نظر روش گردآوری داده‌ها «نیمه آزمایشی» و از نظر هدف «کاربردی» می‌باشد. جامعّه آماری، تمامی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه آزاد واحد ساری می‌باشند که تعداد آن‌ها برابر با 210 نفر است. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده می‌باشد. در این پژوهش از پرسشنامه آزمون استاندارد مهارت‌های تفکر انتقادی California form b (CCTST-B)(1990) استفاده شده است. به‌منظور تعیین روایی محتوایی و صوری، پرسشنامه مورد بررسی چند تن از متخصصین و متجربین و اساتید راهنما و مشاور قرار گرفت که همگی بر روا بودن پرسشنامه برای انجام پژوهش تأکید داشتند. به‌منظور اطمینان بیشتر از پایا بودن آن‌ها، تعداد 30 پرسشنامه قبل از اجرای نهایی، به‌طور تصادفی اجرا گردید و ضریب آلفا کرونباخ آن 78/0 برآورد شده است. لازم به ذکر است واحد درسی روش تدریس پیشرفته در برنامه هفتگی دانشگاه آزاد واحد ساری به‌صورت یک روز در هفته برگزار می‌گردید. در جلسه اول اجرای پرسشنامه‌های مهارت تفکر انتقادی فرم ب و خلاقیت کامکاری به‌عنوان پیش‌آزمون در هر دو کلاس آزمایش و شاهد (گواه) اجرا گردید د.ر طی مدت اجرا تدریس پژوهش‌محور (با تأکید بر استفاده از روش تدریس کاوشگری) به‌عنوان متغیر مستقل، محقق به‌طور کامل با استاد مورد نظر در ارتباط بوده و در کلاس آزمایش حضور داشتند و هنگام رویارویی مشکل راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌کرد و سپس در پایان جلسه هشتم همان پرسشنامه‌ها به‌عنوان پس‌آزمون در هر دو کلاس آزمایش و شاهد (گواه) اجرا گردید. در این تحقیق از آمار توصیفی برای محاسبه میانگین و انحراف معیار متغیرهای تحقیق و نشان دادن فراوانی و نمودارهای مربوط به آن و همچنین از آمار استنباطی به‌منظور بررسی فرضیه‌های تحقیق استفاده می‌گردد. نتایج نشان داده است که تدریس پژوهش محور بر متغیر «تفکر نقادانه» مؤثر بوده است. همچنین تدریس پژوهش محور در بین مؤلفه‌های تفکر نقادانه (مهارت‌های تفسیری، مهارت‌های ارزشیابی، مهارت‌ها استنباطی، مهارت‌های قیاسی و مهارت‌های استقرایی)، فقط بر مؤلفه مهارت‌های تفسیری تأثیر نداشته است و بر دیگر مؤلفه‌ها تأثیری داشته است.
